ยาคุมฉุกเฉิน มีข้อบ่งใช้ในการป้องกันการตั้งครรภ์ในกรณีฉุกเฉิน ขอย้ำว่าใช้ในกรณีฉุกเฉินเท่านั้น คำว่า “ฉุกเฉิน” ในที่นี้หมายความถึง การมีเพศสัมพันธ์ในคู่สามีภรรยา ที่มีการวางแผนครอบครัว และทำการป้องกันการตั้งครรภ์ แต่เกิดความผิดพลาดจากวิธีคุมกำเนิดที่ใช้ เช่น การรั่วหรือฉีกขาดของถุงยางอนามัย การลืมรับประทานยาเม็ดคุมกำเนิดตั้งแต่ 2 เม็ดขึ้นไป เป็นต้น หรือใช้ในกรณีผู้หญิงที่ถูกข่มขืน
อาการข้างเคียงของยาคุมฉุกเฉิน
คลื่นไส้อาเจียน คลื่นไส้พบได้ 30 -50 % ส่วนอาเจียน พบได้ 15 – 25 % นอกจากนี้อาจมีอาการต่อไปนี้ด้วยในบางคน เช่น เหนื่อย เจ็บหรือคัดเต้านม ปวดศีรษะ ปวดท้อง เวียนหน้า อาการจะหายไปเองภายใน 1- 2 วัน ยาแก้อาเจียนก่อนกินยาคุมฉุกเฉินช่วยบรรเทาอาการคลื่นไส้อาเจียนได้
ยังไม่มีงานวิจัยว่าถ้ากินแล้วอาเจียนภายใน 1 – 3 ชั่วโมง จะต้องกินซ้ำหรือเปล่า ถ้าไม่กินซ้ำจะได้ผลไหม กรณีนี้อาจใช้ยาสอดช่องคลอดแทนกินซ้ำก็น่าจะดีกว่ากินซ้ำ
ยาคุมฉุกเฉิน มี 2 เม็ด (postinor, madonna)
การเปลี่ยนแปลงเกี่ยวกับรอบเดือน
ยาคุมฉุกเฉิน ทำให้จำนวนเลือด ระยะเวลาการเป็นรอบเดือน และการเป็นรอบเดือนคราวต่อไป เปลี่ยนแปลงได้ ซึ่งพบได้ 10 – 15 % รอบเดือนอาจมาเร็วกว่ากำหนด หรืออาจมาช้ากว่ากำหนดก็ได้ ถ้ารอบเดือนมาช้ากว่ากำหนดมักจะมานานวันกว่าที่เคยมา
ยิ่งกินช้า ประสิทธิภาพยิ่งลดลง
หาซื้อได้ที่ไหน
เป็นยาที่ถูกต้องตามกฏหมาย หาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไป ในชื่อ โพสตินอร์ หรือ มาดอนนา หรือร้านขายยาในห้างสรรพสินค้าก็มี ร้านวัตต์สัน ร้านบูท ก็มี ราคา ประมาณ 40 บาท (มาดอนนาถูกกว่าราว 30 บาท) มี 2 เม็ด ต้องกินให้หมดทั้ง 2 เม็ด โดยเม็ดแรกกินเร็วที่สุดจะได้ผลดีที่สุด
กินแล้วมีเลือดออกทุกคนหรือเปล่า
หลังกินยา 3 – 5 วัน จะมีเลือดออกจากระดับยาที่ลดลงอย่างรวดเร็ว แต่บางคนไม่มีเลือดก็มี ไม่ได้ผิดปกติแต่อย่างใด
หลังกินแล้ว 3 – 5 วันมีเลือดออก ถือว่าไม่ท้องแล้วใช่ไหม
ไม่ใช่ครับ หลังกินยา 3 สัปดาห์ควรตรวจปัสสาวะดูการตั้งครรภ์สักหน่อย เพราะยานี้ได้ผล ไม่ถึง 100 %
หลังกินแล้ว 3 – 5 วันมีเลือดออก จะเริ่มกินยาเม็ดคุมกำเนิดแบบปกติได้ไหม
กรณีที่มีเลือดออกหลังกินยาคุมฉุกเฉินแล้วจะเริ่มกินยาเม็ดคุมกำเนิดก็ได้ แต่แผงแรกต้องใช้การคุมกำเนิดวิธีอื่นร่วมด้วย เช่นถุงยางอนามัย และเมื่อถึงแผงที่สองยาเม็ดคุมกำเนิดก็มีประสิทธิภาพเต็มที่แล้ว
อย่าลืมว่า! ยาคุมฉุกเฉิน ช่วยลดโอกาสในการตั้งครรภ์เท่านั้น ไม่ได้ช่วยป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ใดๆ เลย สิ่งที่จะช่วยป้องกันการติดโรคจากการมีเพศสัมพันธ์ที่ดีที่สุดคือ ถุงยางอนามัย ซึ่งการใช้ถุงยางเปรียบเสมือนใช้กระสุนนัดเดียวยิงนกได้สองตัว เพราะสามารถป้องกันการตั้งครรภ์ และป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้ในขณะเดียวกัน